De kunst van de analoge fotografie

Heel af en toe bots je op iets prachtig, iets zo uniek dat je wel moet blijven staan. Tijdens mijn zoektocht naar lp’s in de Kringwinkel zag ik plots een vintage camera. Het was een Zeiss Ikon Nettar, een camera uit de jaren 50 van de vorige eeuw, en ik was meteen verliefd. De camera heeft een uitklapbare balg en ziet er ‘prehistorisch’ uit. Ik wilde het toestel eigenlijk gewoon op een kast kunnen zetten. Ik registreerde me voor de online veiling en won die een week later. Toen ik het toestel ook echt in handen had, was ik verbaasd over de staat. Geen krasje te bespeuren en alle bewegende onderdelen werkten nog prima. Zou ik er nog foto’s mee kunnen maken? Na wat zoeken en testen – en hier en daar een vijsje bijdraaien – was het gelukt, het toestel werkt nog perfect.

De Zeiss Ikon is een analoge camera uit de jaren 50 en heeft dus geen enkel technologisch snufje. Alles gebeurt volledig mechanisch. Er is geen lichtmeter en geen autofocus. Je hebt alles volledig zelf in de hand. De eerste foto’s waren dan ook een uitdaging. Om scherp te stellen moet je de lens draaien en zo de afstand van het onderwerp manueel instellen. Ook de belichtingstijd en het diafragma moet je zelf kiezen. De keuzemogelijkheden zijn enorm beperkt.

De Zeiss Ikon werd zeven decennia geleden vooral op de markt gebracht voor de amateurfotograaf, en dat merk je. Er is niet veel vrijheid. Je kan je diafragma instellen op vijf verschillende stops tussen f6,3 en f22. Voor de shutter speed kan je kiezen tussen 1/25, 1/50, 1/100 of 1/200. En de viewfinder, die is eigenlijk geen echte viewfinder. Hij staat boven de lens, maar geeft niet het exacte beeld weer zoals het op de sensor zou vallen (wat bij spiegelreflexcamera’s wel zo is).

Ook met digitale camera’s werk ik zo veel mogelijk manueel. Je wil als fotograaf natuurlijk zo veel mogelijk controle over je beeld. Maar het grote voordeel aan een digitaal toestel is dat je een testfoto kan maken en meteen kan bijsturen. Met de Zeiss Ikon heb je dat niet. Je moet een groot stuk controle uit handen geven en meer nadenken. Je kan je ervaring gebruiken om de juiste belichting in te stellen, maar echt zeker ben je pas als je de foto’s in handen hebt … Twee volle weken later dus.

Het is een stuk minder vanzelfsprekend om een foto te maken. Deze camera werkt met mediumformaat-film waardoor je maar acht foto’s per rolletje kan maken. Elke mislukte foto kost je dus geld, want fotorolletjes zijn niet goedkoop. Het maakt het allemaal een stuk spannender en ook extra leuk. De druk ligt hogern maar eens je de foto’s na lang wachten in handen hebt, is de voldoening des te groter.

Het heeft allemaal ook iets rustgevend. Een filmrolletje vervangen, het rolletje opdraaien, de geluiden van het toestel. Het brengt je terug in de tijd en haalt je even uit de snelle digitale wereld. Uiteraard ga ik mijn digitaal toestel nooit wegdoen. Zeventig jaar evolutie is veel, en de kwaliteit van digitale foto’s is niet te vergelijken. En dan vergeten we even te vernoemen dat we tussendoor ook kleurenfoto’s hebben uitgevonden. Scherpte, details, vollere kleuren – onze ogen wennen snel, maar als je terug kijkt naar de kwaliteit van vroeger weet je pas hoe verwend we tegenwoordig zijn. Het is dan ook fijn om af en toe terug in de tijd te gaan en terug bewuster te worden van de pracht van fotografie.

Wil jij ook prachtige foto’s? Neem dan snel contact op en ontdek de mogelijkheden.